Is een koortslip besmettelijk? Feiten en fabels op een rij

Ja, een koortslip is besmettelijk. Met de term “koortslip besmettelijk” bedoelen we dat het herpes simplex virus zich eenvoudig kan verspreiden via huidcontact en via vochtdruppeltjes uit de blaasjes, daarom is in huis blijven goed als je besmet bent. Een veelgehoorde misvatting is dat je alleen besmet raakt als de blaasjes aanwezig zijn. In werkelijkheid kan al een tinteling- of jeuk fase voldoende zijn voor overdracht.

Een hardnekkige fabel is dat een koortslip enkel overdraagbaar is via zoenen of direct contact. Dat is niet het complete verhaal. Je kunt het virus ook doorgeven via gedeelde voorwerpen, zoals bestek, handdoeken en lippenbalsems. Hoewel deze vorm van overdracht iets minder vaak voorkomt, zijn voorzorgsmaatregelen zoals met name eigen handdoeken en eigen lippenbalsem essentieel om besmettingsgevaar te beperken.

Feit is dat het virus voor sommige mensen ernstiger gevolgen kan hebben. Vooral baby’s, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem (bijvoorbeeld door een chronische ziekte of chemotherapie) kunnen ernstigere klachten krijgen na besmetting. Wees dus extra voorzichtig als je een actieve koortslip hebt en met deze kwetsbare groepen in aanraking komt.

Koortslip: wat is het en hoe herken je het?  

Een koortslip, ook wel een koortsuitslag genoemd, wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (meestal type 1). Nadat je ooit besmet bent geraakt, blijft het virus in je lichaam aanwezig. Op momenten dat je weerstand laag is, of als je blootgesteld wordt aan uitlokkende factoren zoals zonlicht of stress, kan het virus opnieuw actief worden. Dan verschijnt een koortslip vaak in de vorm van kleine, pijnlijke blaasjes op of rond de lippen.

Het herkennen van een beginnende koortslip is essentieel om de besmetting naar anderen te beperken én om je eigen last te verminderen. In de eerste fase voel je vaak een lichte tinteling of branderigheid op de plek waar later de blaasjes zullen ontstaan. Dit is het moment waarop de virusdeeltjes zich actief vermenigvuldigen. Er kunnen ook rode plekjes en enige zwelling zichtbaar zijn.

Niet iedereen krijgt, na besmetting, direct een koortslip. Zo kan het virus jaren inactief blijven. Toch is het goed om te weten dat het virus altijd aanwezig blijft. Kortom, eenmaal besmet, zal je immuunsysteem voortdurend een delicate balans houden om verdere uitbraken te voorkomen. Zorg dus dat je bij de eerste signalen adequaat reageert, zodat de kans op erger en op doorgeven van het virus zo klein mogelijk blijft.

Intiem contact en verspreidingsrisico  

Veel mensen staan er niet bij stil, maar het herpes simplex virus type 1 kan tevens genitale herpes veroorzaken als er oraal-genitaal contact is tijdens een uitbraak van koortslippen. Zeker wanneer een koortslip besmettelijk is en zich in de actieve fase bevindt, is het belangrijk om elk direct contact te vermijden, ook op intiem gebied.

Het is een hardnekkig misverstand dat je het virus alleen in de mond kunt hebben of doorgeven. De realiteit is dat HSV-1 ook op andere plekken kan verschijnen. Bescherming, open communicatie met je partner en het tijdelijk afzien van intieme handelingen zijn daarom cruciaal als je een beginnende koortslip hebt of midden in een uitbraak zit.

Wees je ervan bewust dat de symptomen ofwel mild kunnen zijn, maar ook ernstiger kunnen uitpakken bij specifieke groepen. Dit geldt ook voor intiem contact. Wees dus altijd open tegenover je partner en maak samen afspraken over wat wel en niet mogelijk is totdat de koortslip volledig genezen is.